Tesla Nedir?
Tesla’yı Kim Kurdu: Tesla, kısacası elektrik ile çalışan araçlar üreten ve aynı zamanda pazarlayan, merkezi Teksas Eyaleti‘ndeki Austin şehrinde bulunan bir şirkettir.
Firmanın ürettiği otomobil modelleri arasında; Model Y, Model 3, Model X, Model S, Cybertruck, Tesla Semi ve Tesla Roadster bulunmaktadır. Şirket sadece otomobil şirketi olmamakta birlikte, aynı zamanda enerji sistemleri kurulumu ve bakımı da yapmaktadır. Tesla‘nın Amerika‘nın yanı sıra, Almanya ve Çin‘de de üretim tesisleri vardır.
Başlangıçta hızlı inişli çıkışlı süreçler ile mücadele etmiş olsa da, elektrik araçlar konusunda günümüzün en değerli otomobil firmalarından birisidir.
Tesla’yı Kim Kurdu?
Adını ünlü fizikçi Nikola Tesla‘dan alan Tesla, 2003 yılında iki mühendis Martin Eberhard ve Marc Tarpenning tarafından kurulmuştur. Eberhard, CEO’luk görevini sürdürdüğü firmadan Ağustos 2007’de ayrılmıştır. Tesla‘nın şuanki CEO’su Elon Musk, şirketin var olduğu sürecin büyük bölümünde lider konumda bulunmuş olsa dahi, şirketin kurucularından değildir. Yalnız unutulmamalıdır ki; elektrikli otomobil firmalarının en değerlisi olan Tesla‘nın bugünlere gelmesindeki en büyük aktör de Elon Musk‘dır.
Şirket, Haziran 2010’daki halka arzından itibaren hızlı inişler ve çıkışlar ile yoğun mücadele etmiştir. Bu dönüm noktalarına rağmen, özellikle elektrikli araçlardaki başarısı, gezegendeki en değerli elektrikli otomobil markası olmasının önüne geçememiştir.
Tesla’nın Geçmişten Bugüne Kısa Özeti:
2003
- Temmuz ayında Tesla Motors, kısacası bir grup Silikon Vadisi mühendisi tarafından kurulmuştur.
- Tesla‘nın CEO’su Elon Musk, uzun yıllardır CEO’luk yapmasına rağmen şirketin kuruluşunda yoktu.
2004
- Şubat 2004’de Musk, şirkete dahil olarak 6,5 milyon dolar katkıda bulundu ve aynı zamanda Tesla‘nın yönetim kurulu başkanı oldu.
2006
- Ağustos ayında Musk, Tesla‘nın uzun vadeli misyonunu ortaya koyduğu bir blog yazısı yayınladı. Bu yazının ana başlığı: “Dünyanın fosil yakıtlardan temiz enerjiye geçişine yardımcı olmak“dı. Yazının ana özeti ise; maden ve yak hidrokarbon ekonomisinden güneş enerjili elektrik ekonomisine geçişin hızlandırılmasına yardımcı olmaktı.
2007
- Kasım ayında Tesla, Ze’ev Drori‘nin Tesla‘nın başına geçeceğini duyurdu.
- İsrailli mühendis ve teknoloji uzmanı Drori, Tesla‘nın ilk arabası Roadster’ı 2008’in ilk çeyreğinde pazara sunmakla görevlendirilmiştir.
2008
- Şubat ayında Tesla‘nın ilk Roadster’ı teslim edimiştir.
- Drori, Roadster‘ı zamanında üretime sokmayı başardı. Bunun yanında ilk araç o dönemde şirketin başkanlığını yapan Musk‘a teslim edildi.
- Mart ayı ortasında şirket, Roadster‘ın düzenli üretimi için çalışma başlatmıştır.
- Tesla, fiyatı 109.000 dolar olan Roadster’ı Ocak 2012’ye kadar üretti ve toplamda 2.450 adet sattı.
- Ekim ayına gelindiğinde Tesla, küresel finans sistemini de etkileyen mali krize girdi.
- Musk, şirketi devralacağını ve işten çıkarmalar olacağını duyurdu. Ayrıca Tesla‘nın bir sonraki aracı olan Model S sedanın lansman tarihini 2010’dan 2011 ortasına kadar erteledi.
- Kasım ayına gelindiğinde şirketin mali durumu kötüleşti ve Tesla iflasın eşiğine geldi.
- Tesla‘nın kasasını doldurmak ve aynı zamanda Roadster üretimini hızlandırmaya yardımcı olmak için şirketin yönetim kurulu, 40 milyon dolarlık dönüştürülebilir borç finansmanını onayladı.
2009
- Tesla, ikinci arabası Model S‘yi Mart 2009’da Hawthorne-Kaliforniya‘da SpaceX genel merkezinde tanıttı.
- 12 Mayıs 2009 itibarıyla Tesla, özellikle Model S için 1000 rezervasyonu çoktan aşmıştı.
- 40 milyon dolarlık finansman Tesla‘nın zor günlerini atlatmasına yardımcı oldu. Ancak şirketin özellikle pil teknolojisini geliştirmek için daha fazla kaynağa ihtiyacı vardı.
2010
- Tesla, ilk olarak Haziran 2010 yılında halka arz edilmiştir.
- Halka arz edildiğinde fiyatı 17 dolar olan hisse, günümüzde 255 dolar civarlarında bir fiyatla Nasdaq borsasında işlem görmektedir.
2011
- Ekim 2011’de Tesla, Model S‘in yeni üretilecek versiyonunu satın alacak 3.000 rezervasyon sahibine üretilmeden önce gösterdi.
- Musk, Model S‘in şarj başına 320 mil hıza ulaşacağını ve 0’dan 60 mil/saat hıza 4,5 saniyede çıkacağını açıkladı.
2012
- Senenin ilk aylarında Musk, şirketin ilk SUV’u olan Model X prototipini tanıttı.
- Aracın en yeni özelliği şahin kanatlı kapılarıydı. Şubat 2012 itibarıyla şirket 40 milyon dolardan fazla ön satış gerçekleştirdi.
- Tesla, Haziran 2012’de, önceki yıl üretilen Model S‘i müşterilere teslim etmeye başladı.
- Üretim hattından çıkan ilk Model S, kişiselleştirilmiş “TSLA S1” Kaliforniya plakası ile risk sermayedarı ve aynı zamanda Tesla yönetim kurulu üyesi olan Steve Jurvetson‘un oldu.
2014
- Tesla, Şubat 2014’te Nevada’nın Sparks şehrinde Tesla Gigafactory adlı dev pil fabrikasını kurma planlarını duyurdu. Aynı zamanda 1864 dönümlük arazi satın aldı.
Nisan 2015
- Tesla, 2015 yılında Hawthorne-Kaliforniya‘da düzenlenen bir etkinlikte Powerpack ve Powerwall‘u tanıttı.
- Musk, pillerin Tesla‘nın iş modelinin “eksik parçası” olduğunu söyledi. Bunun yanında 160 milyon Powerpack‘in ABD‘ye güç katacağını iddia etti.
- Şirket, web sitesinde “Tesla‘nın sadece bir otomotiv şirketi değil, aynı zamanda bir enerji inovasyon şirketi olduğunu” belirten bir açıklama yaptı.
Eylül 2015
- Tesla, başlangıçta Model X SUV‘unu 2013’ün sonlarında veya 2014’ün başlarında piyasaya sürmeyi planlamıştı. Ancak üretimdeki gecikmeler, şirketin teslimatlarını neredeyse iki yıl ertelemesine neden oldu.
- Aracın kendine özgü kapıları gibi son derece gelişmiş özellikleri, üretimin uzamasına ve karmaşık hale gelmesine sebebiyet verdi.
Mart 2016
- Musk, 31 Mart 2016’da merakla beklenen Model 3‘ü tanıttı.
Haziran 2016
- Şirket, Musk‘un kuzeni tarafından yönetilen bir güneş enerjisi kurulum şirketi olan SolarCity‘yi satın almak için 2,6 milyar dolarlık bir teklifte bulundu.
- SolarCity anlaşması başından beri tartışmalıydı çünkü SolarCity‘nin yaklaşık 3 milyar dolarlık borcu vardı. Aynı zamanda SolarCity, anlaşmayı kendini kurtarma paketi olarak görüyordu.
- Bunun yanında Musk‘ın şirketin başkanı olması da meseleyi daha karmaşık hale getiriyordu.
Temmuz 2016
Musk, 2016 yılında Tesla’nın dört temel hedefini özetleyen bir bildiri yayınladı:
- Özellikle Tesla‘nın pil depolamasıyla kusursuz bir şekilde bütünleşen güneş enerjili çatılar geliştirmeliyiz.
- “Tüm ana segmentlere hitap edecek” aynı zamanda daha uygun fiyatlı araçları piyasaya sürmeliyiz.
- Kendi kendine sürüş teknolojisini, manuel sürüşten “on kat daha güvenli” olacak şekilde geliştirmeliyiz.
- Tesla sahiplerinin otonom araçlarını kiralayarak para kazanmalarını sağlayan bir araba paylaşım programını başlatmalıyız.
Kasım 2016
- Tesla, üretim otomasyonu sistemleri tasarlama konusunda uzmanlaşmış bir Alman firması olan Grohmann Engineering‘i satın alacağını duyurdu.
Şubat 2017
- Tesla, sadece otomobil satmadığı gerekçesiyle “motorlar” kelimesini isminden çıkardı.
Temmuz 2017
- Tesla, Model 3 lansmanını Temmuz 2017’de gerçekleştirdi. Bununla birlikte ilk arabalar Musk ve Tesla çalışanlarına gitti.
- Daha uygun fiyatlı, seri üretilen bir araç olan Model 3‘ün pazara sürülmesi, Tesla‘nın kârlı hale gelmesi ve marka bilinirliği açısından çok önemliydi.
Eylül 2018
- SEC, Musk’ı Tesla‘nın özelleştirilmesi konusunda “yanlış ve yanıltıcı açıklamalar” yapmakla suçladı.
- Musk, Tesla‘nın yönetim kurulu başkanlığından istifa etmek zorunda kaldı. Hem kendisi hem de Tesla 20 milyon dolar para cezasına çarptırıldı.
Mart 2019
- Otomobil üreticisi dördüncü aracı olan Tesla Model Y‘yi tanıttı.
- Tesla, Model Y‘nin şarjla 482 km yol alabileceğini ve aynı zamanda yedi kişinin seyahat edebileceğini söyledi.
Ekim 2019
- Tesla, Çin’de ortak girişimi olmayan bir fabrikaya sahip ilk batılı otomobil üreticisi oldu.
- Şanghay‘da bulunan fabrika, özellikle Tesla‘nın popüler aracı Model 3‘ü daha iyi tedarik etmesine yardımcı olacak.
Kasım 2019
- Musk, Cybertruck’ı 21 Kasım 2019’da düzenlenen bir etkinlikte tanıttı.
- Tesla, radikal tasarımlı kamyonun tek şarjla 6.400 kg çekebileceğini ve aynı zamanda 800 km yol alabileceğini söyledi.
2020
- Mart ayında Tesla, küresel salgının ABD‘yi vurduğu sırada Model Y SUV‘yi müşterilere teslim etmeye başladı.
- Haziran ayında Tesla Model S Long Range Plus, 646 km menzile ulaştı. Aynı zamanda bu menzil bir elektrikli aracın en fazla katettiği menzildi.
- Yıllarca nakit harcadıktan sonra Temmuz ayında Tesla büyük bir ilerleme kaydetti. Bununla birlikte tutarlı bir kâr elde etmeye başladı. Bu başarı, aynı zamanda yılın sonlarında S&P 500 endeksine eklenmesini hızlandırdı.
- Aralık ayında Tesla, 2020’de 499.550 araç teslim etti. Bu, başka bir deyişle yarım milyon adet hedefinin çok az altındaydı.
2021
- Tesla, Model S Plaid’i Eylül 2020’de bir etkinlikte duyurmuştu. Haziran 2021’de ise bunu müşterilerine göndermeye başladı.
- Tesla‘nın şimdiye kadarki en hızlı ve aynı zamanda en güçlü aracı olan Plaid, 100 km hıza 1.99 saniye de ulaşabilmekteydi.
- Tesla‘nın hisse fiyatı, şirketin kârlılığını arttırması ve satışlarını yükseltmesi ile özellikle 2020 ve 2021’in büyük bölümünde hızla arttı.
- Tesla genel merkezi, Aralık 2021’de resmi olarak Silikon Vadisi‘nden Austin, Teksas‘a taşındı.
2022
- Aylarca süren bürokratik gecikmeler ve çevre protestolarının ardından Mart ayında Tesla, Berlin yakınlarındaki yeni fabrikasında üretime başladı.
- Tesla burada Avrupa pazarı için Model Y SUV‘lar üretmektedir.
- Tesla, Semi kamyonunu test etmeye başladı.
2023
- Mayıs ayında Elon Musk, Ford CEO’su Jim Farley ile yaptığı röportajda yaklaşık 12.000 şarj cihazından oluşan Supercharger ağının Tesla ortaklığı yoluyla Ford elektrikli araç sahiplerinin kullanımına sunulacağını duyurdu.
- JATO Dynamics‘in tahminlerine göre aynı ay, Tesla‘nın Model Y satışları 2023’ün ilk çeyreğinde diğer tüm araçları geride bıraktı
Tesla Kimin?
Şirket hissedarları arasında hem kurumsal hem bireysel yatırımcılar bulunmaktadır. Bununla birlikte şirketteki en fazla hisseye sahip kişi Elon Musk’tır. Musk, aynı zamanda şirketin CEO görevini de yürütmektedir.
Tesla Bireysel Hissedarları
Kimbal Musk
Elon Musk‘un küçük kardeşi Kimbal Musk, şirketin toplam hisselerinin %0,07’sini temsil eden toplam 629.740 Tesla hissesine sahiptir. Aynı zamanda Tesla‘nın yönetim kurulunda yer almaktadır. Bununla birlikte kendisi restaurant işletmecisi olarak The Kitchen’ın da kurucu ortağıdır.
Zachary Kirkhorn
Zachary Kirkhorn, şirketin toplam hisselerinin %0,01’ini temsil eden toplam 55.624 Tesla hissesine sahiptir.
Kirkhorn, Mart 2019’dan bu yana Tesla‘nın finans müdürü olarak görev yapıyor. Aynı zamanda Kirkhorn, Aralık 2018’den itibaren şirkette finans, finansal planlama ve ticari operasyonlardan sorumlu başkan yardımcısı olarak görev yapmıştır.
Jerome M. Guillen
Jerome M. Guillen, şirketin toplam tedavüldeki hisselerinin %0,01’ini temsil eden toplam 49.357 Tesla hissesine sahiptir.
Guillen, Eylül 2018’den bu yana Tesla‘da Otomotiv’in başkanlığını yapıyor. Bundan önce, Kamyonlar ve aynı zamanda Diğer Programlardan sorumlu başkan yardımcısıydı. Bunun yanında Dünya Çapında Satış ve Servisten sorumlu başkan yardımcılığının yanı sıra şirketin Model S programının direktörlüğünü yaptı. Guillen, 2010 yılında Tesla‘ya katılmadan önce otomotiv üreticileri Daimler AG ve Freightliner LLC‘de çalıştı.
Tesla Kurumsal Hissedarları
Elon Musk
Elon Musk, 193,3 milyon Tesla hissesine sahiptir. Bu da toplam hisselerin %20,7’sini temsil ediyor.
Musk, bir sonraki en büyük kurumsal hissedarın üç katından fazla Tesla hissesine sahiptir. Elon Musk, 2003 yılından itibaren Tesla‘nın kurucu ortağı ve CEO’su olarak görev yapmasının yanı sıra aynı zamanda SpaceX, Neuralink ve The Boring Company‘nin de CEO’sudur. Aynı zamanda PayPal Holdings, Inc.’in (PYPL) kurucu ortağıydı.
Susquehanna Securities
Susquehanna Securities, 60,7 milyon Tesla hissesine sahiptir. Bu da toplam tedavüldeki hisselerin %6,5’ini temsil etmektedir. Susquehanna Securities, aynı zamanda ticaret, niceliksel araştırma da dahil olmak üzere kurumsal aracılık hizmetleri sunan Susquehanna International Group‘un bir parçasıdır.
Susquehanna International, yönetilen menkul kıymetlerinde yaklaşık 522,2 milyar dolar bulundurmaktadır.
Capital World Investors
Capital World Investors, 52,2 milyon Tesla hissesine sahiptir. Bu da toplam tedavüldeki hisselerin %5,6’sını temsil etmektedir.
Capital World Investors, yatırım yönetimi şirketi Capital Group‘un hisse senedi odaklı bir koludur. Capital Group, aktif yönetim stratejilerine öncelik vermektedir. Aynı zamanda 30 Eylül 2020 itibarıyla yaklaşık 2,1 trilyon dolarlık varlığı yönetimi altında bulundurmaktadır.
